وبلاگ اندیشه ، محمد گرمابی

سیاسی-اعتقادی
طبقه بندی موضوعی
آخرین نظرات
پنجشنبه, ۱۵ تیر ۱۳۹۶، ۱۰:۵۸ ق.ظ

ویژگیهای یک دموکراسی :؛

آبراهام لینکلن :

حکومت مردم، به وسیله مردم، برای مردم، هرگز از روی زمین محو نخواهد شد

ساده‌ترین تعریفی که امروزه از دموکراسی شده، حکومت مردم بر مردم است که برگرفته از اندیشه خردورزانی مانند ارسطو و پریکلس در یونان باستان قدیم بود. دموکراسی نظامی است که اجازه شرکت به همه را می‌دهد به‌گونه‌ای که همه مردم در حکومت‌کردن شریک باشند. جیمز برایس، استاد دانشگاه آکسفورد معتقد است دموکراسی به معنای اکثریت است، اکثریتی که اقلیت را به رسمیت بشناسد و به رأی و نظر آنان نیز احترام بگذارد. این اکثریت دارای سه ویژگی است که این سه ویژگی سه ممیز دموکراسی را از دیگر نظام‌های غیردموکراتیک تفکیک می‌کند:

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ تیر ۹۶ ، ۱۰:۵۸
محمد گرمابی
چهارشنبه, ۳۱ خرداد ۱۳۹۶، ۰۱:۳۷ ب.ظ

؛ولایت و جمهوریت (بحثی که قبلا تمام شده است )

(فقیه جامع الشرایط ) ولایت در جمیع صور دارد. لکن تولی امور مسلمین و تشکیل حکومت بستگی دارد به آرای اکثریت مسلمین که در قانون اساسی هم از آن یاد شده است و در صدر اسلام تعبیر می‌شده به بیعت با ولی مسلمین

کامبیز نوروزی:

در بیانیه‌ای که روز دوشنبه ٢٩/٣/٩٦ با امضای آیت‌الله احمد جنتی به عنوان رئیس مجلس خبرگان منتشر شد، نکاتی وجود دارد که اگرچه از سال‌ها پیش بحث آنها پایان یافته است اما از باب یادآوری مروری بر آن بی‌مناسبت نیست. در شرایطی که تثبیت و توسعه آرامش سیاسی در کشور برای پیشبرد اهداف و برنامه‌های داخلی و بین‌المللی نظام و کشور ضروری است، نقد و نظری کارشناسانه بر این بیانیه، می‌تواند مفید باشد

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۳۱ خرداد ۹۶ ، ۱۳:۳۷
محمد گرمابی

ایشان در کتاب تحریرالوسیله که مجموعه‌ای از آرای فقهی ایشان است، مراتب امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر را به سه دسته انزجار قلبی (اعراض) و امر و نهی لسانی (اعتراض) و انکار بالید (تعرّض) تقسیم کرده‌اند

مقاله‌ای از سعید حجاریان در دهه ٧٠

 نگاهی به بند «م» وصیت‌نامه امام خمینی(ره)

آنچه در پی می‌آید مقاله سعید حجاریان درباره بند «م» وصیت‌نامه امام خمینی است که در اختیار «سایت جماران» قرار گرفته؛ این مقاله در دهه ٧٠ خورشیدی منتشر شده است. آنچه در ادامه آمده، خلاصه‌ای از این مقاله است:

یکی از دستاویزهای گروه‌های قانون‌شکن برای توجیه اعمال خود پس از ارتحال امام(ره)، استناد به ذیل بند «م» وصیت‌نامه آن حضرت است. ایشان در این فقره از توصیه‌های خود می‌فرمایند

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۸ خرداد ۹۶ ، ۱۲:۵۲
محمد گرمابی
دوشنبه, ۲۲ خرداد ۱۳۹۶، ۱۲:۲۰ ب.ظ

نابرابری :مسئله دیروز ،امروز و فردای جامعه

 نابرابری مسئله تاریخی جامعه ایران است و چنان ماندگار شده که بیماری مزمن اقتصاد و اجتماع و فرهنگ و سیاست شده است

پاسخ‌های سعید مدنی به ٢ پرسش درباره نسبت شریعتی با وضع کنونی به مناسبت چهلمین سالگرد ایشان

گروه اندیشه : به نظر شما مهم‌ترین مسئله یا بحران زمانه کنونی ما در ایران چیست؟

باید بین دو مفهوم مسئله (problem) و بحران (crisis) تفاوت قایل شویم و این دو را مترادف به کار نبریم. مسئله یا مشکل به اختصار پدیده‌ای است که مهم‌ترین ارزش‌ها و سلامت یک جامعه را تهدید می‌کند، گسترش زیادی دارد، تا آنجا که همه یا گروهی از افراد جامعه معتقدند برای بهبود وضعیت باید اصلاحاتی در سیاست‌ها و برنامه‌ها انجام شود زیرا آن پدیده مانعی برای توسعه جامعه است. اما وقتی برای پاسخ به مسئله یا مشکل در قالب ساختارهای موجود نتوان راهی جست و برای بهبود وضع نیاز به اصلاحات ساختاری باشد در این‌ صورت مسئله به بحران تبدیل می‌شود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۲ خرداد ۹۶ ، ۱۲:۲۰
محمد گرمابی
يكشنبه, ۲۱ خرداد ۱۳۹۶، ۱۲:۴۹ ب.ظ

شورشی های دیروز ،دموکراتهای امروز !!!

 خشونت نژادی در درگیری سیاهان با سفیدان و سیاهان علیه سیاهان به اوج خود رسیده بود و باید شرایط آرام می‌شد. «کمیسیون حقیقت و آشتی» آفریقای جنوبی اتفاقی مهم در جامعه جهانی بود. هرگز تصور نمی‌شد که در کشوری، حرکت از استبداد به دموکراسی تنها با توضیح درد و رنج قربانیان یک حکومت استبدادی میسر شود


نظام و ساختار آپارتاید آفریقای جنوبی از سال ١٩٤٨ و با روی‌کارآمدن دولتی سفید‌پوست رسما اجرا شد: رژیمی که در آن اقلیت سفیدپوست از حقوق سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برخوردار و اکثریت سیاه‌پوست از همه آن‌ها محروم بود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ خرداد ۹۶ ، ۱۲:۴۹
محمد گرمابی

«وَ لَوْ شاءَ رَبُّک لَآمَنَ مَنْ فِی الْأَرْضِ کلُّهُمْ جَمیعا أَ فَأَنْتَ تُکرِهُ النَّاسَ حَتَّی یکونُوا مُؤْمِنین‏» (یونس: ۹۹)

 اگر پروردگارت می‌خواست همه انسان‌های روی زمین ایمان می‌آوردند [اما خداوند ایمان به جبر و زور را نخواسته است] پس آیا تو ‌ای پیامبر می‌خواهی مردم را به اکراه و اجبار واداری که ایمان آورند؟!

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۹ خرداد ۹۶ ، ۱۱:۵۰
محمد گرمابی

جواد اطاعت.) دانشیار علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی (

در این رویکرد نباید آزادی و عدالت که دو نیاز جوهری و وجودی انسان است رودررو و در تقابل با هم تعریف کرد، آنها نه‌تنها همبستگی مکانیکی، بلکه پیوستگی ارگانیکی هم دارند. عدالت و آزادی با رویکرد اعتدالی نه‌تنها دو روی یک سکه که آلیاژهای یک سکه‌ هستند.

واژه‌ها و اصطلاحات به‌ویژه آنهایی که در عرصه سیاست کاربرد پیدا می‌کنند، عموما معنایی فراتر از خود می‌یابند. این موضوع زمانی واجد پیچیدگی و سیالیت بیشتری می‌شود که در فرایندهای سیاسی تبدیل به پارادایم می‌شوند. از طرفی برای مدتی ذیل آن پارادایم اصلی، خرده‌پارادایم‌هایی شکل گرفته و معنا و مفهومی متناسب با آن می‌یابند. البته برای شکل‌گیری این گفتمان‌ها و فهم بهتر آن، پیدایی، شکل‌گیری و شناخت پادگفتمان‌ها نیز حائز اهمیت بسیاری خواهد بود. برای مثال در سال‌های اخیر در ایران، واژه‌ها و اصطلاحاتی مانند اصلاحات (Reform) و محافظه‌کاری  (Conservatism) معنایی فراتر از خود پیدا کرده‌اند و باید آنها را در قالب یک پاردایم فکری و سیاسی مطالعه و بررسی کرد. واژه و اصطلاح اعتدال (Moderation) را نیز براساس همین نگاه باید واکاوی کرد.
اعتدال ممکن است به تعادل و توازن بین سنت و مدرنیته در دوره ‌گذار، سنتزی میان گفتمان‌های موجود، توازن و تعادل فرایند توسعه در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (توسعه متوازن و پایدار) و توازن و تعادل توسعه بین مناطق مختلف جغرافیایی، تعادل بین توده‌گرایی (Populism) و نخبه‌گرایی (Elitism) و مواردی از این دست، تعبیر و تفسیر شود؛

 اما در این گفتار مختصر، اعتدال در وجه سلبی، نفی افراط و تفریط و در وجه اثباتی، میانه‌روی، خردگرایی (Rationalization) و حاکمیت علم بر تصمیمات سیاسی مد‌نظر خواهد بود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ ارديبهشت ۹۶ ، ۱۳:۰۶
محمد گرمابی

اریگی در آستانه مرگش تأکید داشت که باید روی جایگزینی مناسب برای اصطلاح سوسیالیستی کار کرد که آن را از یکسان‌انگاری تاریخی با دولت رها کند و به اندیشه برابری بیشتر و احترام متقابل نزدیک‌تر سازد


جووانی اریگی (١٩٣٧-٢٠٠٩) اقتصاددان سیاسی و جامعه‌شناس ایتالیایی است. آرای اریگی متأثر از اندیشه‌های آدام اسمیت، کارل مارکس، ماکس وبر، فرنان برودل، آنتونیو گرامشی، کارل پولانی و جوزف شومپیتر بود. او را متعلق به دیدگاه رویکرد سیستم‌های جهانی و یکی از مهم‌ترین متفکران این گرایش فکری می‌دانند.


 از اریگی تاکنون دو مقاله در کتاب‌های «جهانی‌شدن با کدام هدف؟» (آگه:١٣٨٠) و «از سقوط مالی تا رکود اقتصادی: ریشه‌های بحران بزرگ مالی» (پژواک:١٣٩٠) و نیز کتاب «مارپیچ سرمایه: گفت‌وگوی اریگی با دیوید هاروی» (آزادمهر: ١٣٨٩) به فارسی ترجمه و منتشر شده است. بااین‌حال، دیدگاه «سیستم جهانی» و آرای اریگی هنوز در ایران به‌طور کامل معرفی نشده و «بررسی آن می‌تواند روشنگر برخی زمینه‌های چیرگی ایدئولوژیک دیدگاه‌های نولیبرالی طی سال‌های اخیر باشد».

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۰ ارديبهشت ۹۶ ، ۱۳:۱۶
محمد گرمابی
يكشنبه, ۲۷ فروردين ۱۳۹۶، ۰۱:۳۲ ب.ظ

دولت قانون مدار هابزی؛

ماشین‌های تولید ترس

سهند ستاری

راهکار هابز برای خروج از وضع طبیعی واگذاری حق طبیعی است که قرارداد اجتماعی می‌نامد. (لویاتان: ١٦٣) با واگذاری حق به دیگری، زمینه برای شکل‌گیری قدرت و خروج از وضع طبیعی مهیا می‌شود. «بدین‌سان حق حاکمیت و تکلیف اطاعت پیدا می‌شود»

برای آنکه دولت پس از تأسیس تداوم یابد، مردم باید ترسی را که در وضع طبیعی داشتند، از دست ندهند. این ترس باید همچنان آنان را به پرهیز از وضع جنگ همه با هم و به فرمان‌برداری از قوانین کشور وا دارد. اگر مردم ترسی را که انگیزه گریز از وضع طبیعی بود از دست بدهند، در آن‌صورت در نخواهند یافت که چرا باید تابع قوانین باشند»

لویاتان و بهیموت دو اثر جاودان توماس هابز، فیلسوف بریتانیایی، است: «لویاتان» تحلیل دوران‌ گذار از وضع طبیعی به جامعه مدنی و استقرار حاکمیت و دولت است و «بهیموت» بسط استدلال عمومی کتاب لویاتان با تمرکز بر نمونه‌ای تاریخی، یعنی جنگ‌های داخلی انگلستان.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ فروردين ۹۶ ، ۱۳:۳۲
محمد گرمابی
پنجشنبه, ۲۶ اسفند ۱۳۹۵، ۱۱:۰۹ ق.ظ

از ایرانشهر و گفت و گوی تمدنها تا تمدن نوین اسلامی

گفتمان صلح ایرانی:

با خیال راحت می‌توانیم تأکید کنیم ایران به شکل امروزی آن یک ساخت طبیعی است که در سه‌ هزار سال قبل شکل گرفته است. هیچ بخشی از این کشور در طول تاریخ با جنگ و لشکرکشی تسخیر نشده است که سپس به آن الحاق شود. بنابراین ایران یک پدیده منحصربه‌فرد طبیعی است

حسین درجانی . مریم کریمی :آیا جهان در فقدان گفتمان حاکم است؟ آیا آموزه‌هایی نظیر کمونیسم، لیبرالسیم و جهانی‌شدن در پاسخ به دردهای بشر ناکام مانده‌اند؟ در دنیای کنونی چه می‌گذرد که داعش و النصره میان بخشی از افکار عمومی و حتی نخبگان برخی کشورها هواخواه دارند؟ پیوند آنچه گفتمان می‌نامیم با تحولات امروز جهان تا چه حد است؟ آیا عصر ترامپیسم موجد و توضیح‌دهنده چنین وضعیتی است؛ یا باید با نگاه به پیشینه و اکنون‌‌شناسی، تحولات را در یک بستر ترکیبی قرار داده و آن را در رویکردی پسینی برای فردا معنا کنیم؟ برای پاسخ به بخشی از این سؤال‌ها در این نوشتار سه روایت از اندیشه ایرانی را در سطوح ملی، دنیای اسلام و سپهر جهانی بازخوانی خواهیم کرد که در صورت معماری بهینه فضای کنونی جهان، ظرفیت و توان شگرفی در بسط و توسعه صلح پایدار برای ابنای بشر دارد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ اسفند ۹۵ ، ۱۱:۰۹
محمد گرمابی