روابط دولت - ملت و تاثیر آن در ساختار حکومت

روابط دولت – ملت وتاثیر آن در ساختار حکومت

هر جامعه در طول حیات خود گرفتار مشکلاتی می شود که اگر راه حلی برای آنها پیدا نشود جامعه رو به زوال خواهد رفت .

یکی از معضلاتی که در عصر معاصر ایران با آن مواجه شد رابطه دولت و ملت بود .

دردوران  قبل از مشروطه رابطه دولت - ملت مبتنی بر مناسبات رعیت پادشاه بود ،رعایا مثل برده هیچ دخالتی در سرنوشت خویش نداشتند ،جان و مالشان در دست شاه بود . اما در اواخر دوره قاجاریه به دلیل افزایش ارتباط با غرب گروه های جدید ، کوچک اما قدرتمندی مثل بازرگانان ، روشنفکران  پیدا شدند و روابط دولت - ملت را متلاطم کردند  وحکومت نتوانست پاسخگوی این معضل باشد لذا گرفتار بحران شد.

در مقطع زمانی پایان عصر قاجاریه با توجه به بحران پیش آمده در خصوص رابطه دولت – ملت نظریاتی مطرح شد که ما در این نوشته سعی در بررسی آنها داریم .

توسعه سیاسی در اندیشه آیت الله طالقانی

توسعه سیاسی در اندیشه آیت الله طالقانی

این مقاله به بررسی گفتمان توسعه سیاسی و عناصر آن در اندیشه سیاسی آیت الله طالقانی می پردازد ،اینکه آیا سید محمود طالقانی قائل به توسعه سیاسی در معنای مصطلح آن بوده است ؟یا اینکه با افکار طالقانی می شود به توسعه سیاسی رسید ؟

به همین منظور ابتدا به بررسی معنای توسعه سیاسی و بیان عناصر آن می پردازیم و سپس نظر آیت الله طالقانی را در خصوص عناصر توسعه بررسی می کنیم .

...............................................................

 

توسعه سیاسی :

فرایندی که در جریان آن نظامهای ساده اقتدارگرای سیاسی جای خود را به نظامهای حق رأی همگانی بدهد،یا می شود گفت فراهم ساختن زمینه مشارکت سیاسی گروههای مختلف در اداره کشور .

اما عناصر اصلی توسعه سیاسی که با تحقق آنها در یک جامعه می توان گفت آن جامعه به توسعه رسیده عبارتند از :

بررسی سیر تحولات دهه 40 و50 ایران

بررسی سیر تحولات دهه 40 و 50  ایران

 

در این نوشته تصمیم داریم به بررسی کلی سیر تحولات دهه 40 و 50ایران وتحلیل تحولات منجر به انقلاب بپردازیم .

دوره حکومت پهلوی دوم را می شود به سه دوره تقسیم کرد که البته این تقسیم بندی تا حدودی مطابق با نظر شاه می باشد (پاسخ به تاریخ محمد رضا پهلوی ص 156 )

1-     دوره اول یا دهه 20 دوره حفظ قدرت نامیده می شود –البته شاه از این مرحله به عنوان دوره تضمین استقلال و وحدت و تمامیت ایران و سپس نجات کشور از آشوب و هرج و مرج در سال 1332 می داند (پاسخ به تاریخ )-  محمد رضا شاه جوان وکم تجربه بود ایران تحت اشغال قدرتهای بزرگ بود از سوی دیگر افراد و شخصیتهای قدرتمند با رفتن رضا شاه به صحنه قدرت برگشته بودند ،احزاب ، نشریات ،گروه ها و شخصیتهای مذهبی ،نماینده های مجلس مجال عرض اندام در صحنه سیاسی پیدا کرده بودند به همین خاطر تمام تلاش او در این دوره مبتنی بر حفظ قدرت بود .

2-     دوره دوم یا دهه 30 بعد از کودتای 28 مرداد 32 افراد قدرتمندی مثل فروغی ،قوام ،رزم آرا ،مصدق و بعد زاهدی هرکدام به طریقی از صحنه قدرت حذف شدند

کسانی که قبل از انقلاب قیام کردند مقامشان بالاتر است

(لَا یَسْتَوِى مِنکُم مَّنْ أَنفَقَ مِن قَبْلِ ٱلْفَتْحِ وَقَٰتَلَ ۚ أُو۟لَٰٓئِکَ أَعْظَمُ دَرَجَةًۭ مِّنَ ٱلَّذِینَ أَنفَقُوا۟ مِنۢ بَعْدُ وَقَٰتَلُوا۟ ۚ وَکُلًّۭا وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلْحُسْنَىٰ ۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌۭ ) حدید/10

کسانی که قبل از پیروزی انفاق کردند و جنگیدند (با کسانی که پس از پیروزی انفاق کردند) یکسان نیستند؛ آنها بلندمقامتر از کسانی هستند که بعد از فتح انفاق نمودند و جهاد کردند؛ و خداوند به هر دو وعده نیک داده؛ و خدا به آنچه انجام می‌دهید آگاه است.

شهر و دهات در قرآن

ملاک شهری بودن و دهاتی بودن در قرآن چیست ؟

در قران به مکان و سکونتگاهی که پیامبر داخل آن است یا فرهنگ بهتری دارند یا مومن هستند از آن تعبیر به مدینه می شود

حقی از ملت در قانون اساسی

تفتیش عقاید ممنوع است و هیچکس را نمی توان به صرف داشتن عقیده ای مورد تعرض و مؤاخذه قرار داد(اصل بیست و سوم)

موسویان:حتی قبل از انقلاب امریکا و اسرائیل تحمل نمیکردند ایران با دسترسی به بمب هسته ای تبدیل به قدرت بلامنازع خاورمیانه شود

خدمت مرحوم آقای هاشمی، رئیس جمهور وقت، رسیدم و گفتم آمریکایی‌ها نخواهند گذاشت که آلمان‌ها نیروگاه بوشهررا تکمیل کنند؛ لذا بهتر است به آلمان‌ها بگوییم  یک ..، نیروگاه با ظرفیت۲۰۰۰ مگاوات بعنوان جایگزین بدهند و مصالحه کنیم. مرحوم آقای هاشمی یک نامه‌ای را نشان من داد که از مراجع رسمی به ایشان گزارش داده بودند که ایران در دعوای داوری علیه زیمنس آلمان ۱۶ میلیارد مارک برنده خواهد شد. بعد به من فرمود: من اعتمادی به این گزارش ندارم، اما اگر ما حتی ۲۰۰۰ مگاوات بگیریم حدود ۴ میلیارد مارک خواهد بود لاکن بعد شما متهم به زد و بند با آلمان‌ها خواهند کرد و با پرونده سازی اذیتتان می‌کنند. نهایتا هم توافق با طرف آلمانی را بهم خواهند زد؛ لذا بهتر است شما هم پیگیری نکنید و منتظردعوی در داوری بین المللی باشیم. خوب چند سال طول کشید و داوری بین المللی دراروپا به نفع آلمان‌ها رای داد وایران یک دلار هم نتوانست خسارت بگیرد و صدای کسی هم درنیامد

پوپولیسم موعودگرا در بیان سعید حجاریان

زمانی که ساختار پاسخ‌گوی ادعاها نباشد، شکاف «ما» و «آنها» پدید آمده، میان مردم و حکومت فاصله می‌افتد و پوپولیسم ظهور می‌کند.

) پوپولیسم موعودگرا خطرناک‌ترین گونه‌ پوپولیسم است؛ زیرا برای خود رسالت الهی قائل است(

حدفاصل سال‌های (١٣٨٤-٩٢) دریچه جمعیت جوان به روی ما باز بود و سرمایه فراوانی نیز از قِبل فروش نفت به دست آوردیم، اما دریغ از ایجاد شغل. متأسفانه «پوپولیسم موعود‌گرا» همه‌چیزمان را بر باد داد؛ سرمایه‌ ملی، سرمایه مادی و سرمایه معنوی‌مان را. پوپولیسم گونه‌های مختلفی دارد که خطرناک‌ترین‌ آنها «پوپولیسم موعودگرا» است که آثار دیرپایی از خود بر جای می‌گذارد.

پوپولیسم چیست؟

پوپولیسم سرمایه‌ آتی یک کشور را به‌روز کرده و در زمان حال، بی‌آنکه مسئولیت تعهدات، وعده‌ها و چک‌های بلامحل خود را بر عهده بگیرد، منابع را به قصد کسب پایگاه مردمی و جلب محبوبیت خرج می‌کند و از آنجایی که ذاتا ضدالیت است،

استاد نادیده هایی که خود را استاد میپندارند

ای بسا زرّاقِ گولِ بی وقوف **

                *از رَهِ مردان ندیده غیرِ صُوف

ای بسا شوخان ز اندک اِحتراف *

                 *از شهان ناموخته جز گفت و لاف

هریکی در کف عصا ،که موسی ام *

                  *می دمد بر ابلهان که : عیسی ام

آه از روزی که صدقِ صادقان *

               * باز خواهد از تو ، سنگِ امتحان

                مولوی (دفتر پنجم)

حجاریان :تلاش برای عرفی کردن قدرت یکی از وظایف جدی اصلاح طلبان است

تحلیل سعید حجاریان از ریشه‌ها و الزامات‌ اصلاح‌طلبی:

 متأسفانه عده‌ای فکر می‌کردند از فردای انقلاب مردم همگی جزء مقدسین و رهبران نظام جزء اولیاءالله خواهند بود و نظامی مقدس برپا خواهد شد. در حالی که حضرت علی فرموده‌اند: «لَنْ تُقَدَّسَ أُمَّةٌ لایُؤخَذُ لِلضَّعیفِ فیهِا حَقُّهُ مِنَ الْقَوىِّ غَیْرَ مُتَتَعْتِع» یعنی نظامی مقدس است که در آن ضعیف حق‌ خود را بدون لکنت از قوی طلب کند.

زمانی که لایه‌های تحت‌الارضی با یکدیگر تصادم پیدا کرده و گسل‌ها گسیخته می‌شوند، زلزله رخ می‌دهد؛ انقلاب نیز در چنین وضعیتی به وقوع می‌پیوندد و ناشی از شکاف‌های عمیق اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است که به حد اشباع رسیده و نظم موجود را دگرگون می‌کنند.