سعید حجاریان:فرهنگ عاشورا ،فرهنگ اربعین

این جمله معروف امام(ره) که «ما مکلف به تکلیف هستیم نه مکلف به نتیجه» فشرده و جوهره فرهنگ عاشوراست.

ابتدا باید روشن کرد که فرهنگ عاشورا چیست؟ اساسا آیا یک فرهنگ عاشورا وجود دارد یا فرهنگ‌های عاشورا؟ در صورت وجود فرهنگ‌های عاشورا می‌توان یک‌بار آنها را در نسبت با قشرهای مختلف اجتماعی بررسی کرد و زمان دیگر آنها را به لحاظ تاریخی، دسته‌بندی کرد؛ فرهنگ‌های غالب عاشورا در تاریخ کدام بوده، توالی تاریخی آنها چگونه بوده و چطور این فرهنگ‌ها متحول و دگرگون شده است.