کارد را تیز کرده اند تا گلوی برجام را پاره کنند
«قوت قلب دیگر برجام که خیلی مهم است اتحادیه اروپا است. علی‌رغم مخالفت‌ها در واشنگتن، باید گفت فرانسه، آلمان، انگلستان و ایتالیا با اصرار و آغوش باز در بخش‌هایی همچون انرژی و صنعت خودرو به سمت‌وسوی ایران آمده‌اند و در حال سرمایه‌گذاری هستند.»
روز بیست سوم تیرماه ۹۴ برجام به امضاء رسید و اکنون یک سال از آن تاریخ گذشته است. اگرچه از اجرای برجام حدود ۷ ماه می‌گذرد اما می‌توان یک ارزیابی از کارنامه یک‌ساله برجام به دست داد. در این یک سال برجام با چه مشکلاتی روبرو شد؟ چه آینده‌ای برای برجام می‌توان انتظار داشت؟ نمره برجام در یک سال گذشته چند بوده است؟
صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو گفت: «یک سالی که از امضای برجام گذشت سالی دشوار برای برجام بود که این دشواری از سه موضوع نشأت می‌گیرد.»
وی ادامه داد: «موضوع اول مربوط به متن برجام است که متنی فنی، تکنیکی، حقوقی و بسیار پیچیده است که طرفین باید وقتی اختلافی پیش می‌آید به‌طور منظم به آن رجوع کنند. به‌طور مثال یکی از مهم‌ترین اختلاف‌ها درباره برنامه موشکی ایران بود. ایران معتقد است برنامه موشکی آن هیچ ارتباطی با برجام و توافق هسته‌ای ندارد و لذا از همان ابتدا چند آزمایش موشکی انجام داد و دلمان خواست که روی موشک‌ها هم بنویسیم فلان کشور باید نابود شود. اما برداشت طرف مقابل متفاوت از برداشت ایران است و عنوان می‌کنند ایران نمی‌تواند درباره برنامه موشکی هر کاری که می‌خواهد انجام دهد.»
وی افزود: «مثال دوم درباره استفاده ایران از سیستم بانکی بین‌المللی است. آمریکا عنوان می‌کند مانعی برای استفاده ایران از سیستم بانکی بین‌المللی ایجاد نکرده است و بانک‌ها خود به دلایلی، نوعی محافظه‌کاری و نگرانی درباره همکاری با ایران دارند. حتی جان کری صریحاً از بانک‌ها خواست که با ایران همکاری کنند و مشکلی از این بابت وجود ندارد اما بازهم بانک‌ها حاضر نشدند به همین راحتی با ایران همکاری کنند. این در حالی است که در ایران عده‌ای معتقدند این از حقه‌بازی آمریکا است که در ظاهر به بانک‌ها عنوان می‌کند برای همکاری با ایران آزاد هستند اما در عمل خط‌ونشان‌هایی برای آن‌ها کشیده شده است و درواقع با دست پس می‌زنند و با پا پیش می‌کشند.»
زیباکلام اظهار کرد: «اما برجام با دو حوزه مشکل دیگر روبرو بوده که حوزه دوم رادیکال‌های مخالف برجام در آمریکا و حوزه سوم تندروهای مخالف برجام در داخل ایران است.»
وی ادامه داد: «در آمریکا دونالد ترامپ نامزد جمهوری‌خواه به‌صورت رسمی عنوان کرده هیچ تعهدی به برجام ندارد و از ساعتی که وارد کاخ سفید شود برجام را باید کان لم یکن تلقی کرد. خانم کلینتون نیز اگرچه به این صراحت برجام را رد نکرده است اما ایشان نیز اماواگرهای خیلی زیادی درباره برجام مطرح کرده است. همچنین کنگره آمریکا نیز تاکنون مخالفت‌ها و سنگ‌اندازی‌های مختلفی در اجرای برجام داشته است.»
وی افزود: «اما مشکل سوم برجام مخالفین آن در ایران است که کماکان کارد خود را تیز می‌کنند تا گلوی برجام را پاره کنند. آن‌ها همچنان خطاب به آقای روحانی و ظریف عنوان می‌کنند ببینید که برجام کاغذ پاره‌ای بیشتر نبود و هیچ تعهدی برای طرف آمریکایی به وجود نیاورد. لذا در یک سال گذشته این سه حوزه یعنی متن برجام، مخالفین برجام در آمریکا و مخالفین برجام در ایران هیچ فرصتی را برای سنگ‌اندازی در اجرای برجام از دست ندادند.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «اما در خصوص نکات مثبت برجام باید گفت در یک سال گذشته یک موضوع مشخص شده و آن اینکه ایران در انجام تعهدات هسته‌ای خود صادق است و آژانس بین‌المللی هسته‌ای نیز به‌عنوان داور اقدامات ایران را تأیید کرده است.»
وی ادامه داد: «قوت قلب دیگر برجام که خیلی مهم است اتحادیه اروپا است. علی‌رغم مخالفت‌ها در واشنگتن، باید گفت فرانسه، آلمان، انگلستان و ایتالیا با اصرار و آغوش باز در بخش‌هایی همچون انرژی و صنعت خودرو به سمت‌وسوی ایران آمده‌اند و در حال سرمایه‌گذاری هستند.»
وی افزود: «لذا درمجموع من معتقدم افکار عمومی در آمریکا علی‌رغم برخی موضع‌گیری‌هایی که در ایران شده همچنان به نفع برجام است و نه خانم کلینتون و نه آقای ترامپ به این سادگی نمی‌توانند زیر برجام بزنند چراکه آن‌وقت صرفاً با ایران روبرو نیستند، بلکه با اتحادیه اروپا طرف خواهند بود و خیلی بعید به نظر می‌رسد که واشنگتن بتواند اجماعی که در سال‌های ۹۰ تا ۹۲ علیه ایران ایجاد کرده بود را دوباره تکرار کند.»
این استاد دانشگاه تصریح کرد: «بنابراین من معتقدم مشکلات همچنان باقی خواهد ماند بااین‌حال و علی‌رغم سنگ‌اندازی‌های مخالفان برجام در ایران و آمریکا ارزیابی من از برجام کاملاً مثبت است و درمجموع بسیار بسیار به آینده خوش‌بین هستم.»اینجا
