چگونگی برخورد با اسیران از نظر اسلام

«پس چون با کافران (در جنگ) روبه‌رو شدید، گردن‌زدن‌هاست؛ تا چون بر آنها در کشتار غلبه کردید پس بندها را محکم کنید (اسیران را به بند کشید) سپس یا منت نهاده آنان را آزاد کنید یا فداء گیرید تا جنگ بارهایش را فرو نهد».

ما به حکم مسلمان بودن باید برخوردمان با اسرای جنگی مبتنی بر قران و سنت پیامبر (ص) باشد ؛

چنانکه مذکور است:در خاتمه جنگ بدر وقتی مسلمان‌ها پیروزمندانه با اسیران به مدینه بازمی‌گشتند، در فکر بودند که با اسیران چه باید کرد زیرا تا آن وقت روش به‌خصوصی درباره اسیران نداشتند. آن زمان پیامبر(ص) درباره اسیران بدر با مسلمان‌ها مشورت کرد. خلیفه دوم و عده‌ای از مسلمان‌ها عقیده به کشتن اسیران داشتند ولی خلیفه اول و دیگران گفتند فدیه گرفته آزادشان کنیم و پیامبر(ص) رأی خلیفه اول را پسندید (زندگانی محمد(ص)، اثر محمدحسین هیکل، ترجمه ابولقاسم پاینده، ص ٣٧٦). به‌این‌ترتیب بنا بر آزادی اسیران گذاشته شد و دراین‌زمینه موارد زیر از گزارش سیره‌ها شایان توجه است:

١- عده‌ای از اسیران که استطاعت مالی داشتند پیکی به مکه می‌فرستادند تا فدیه آزادی آنها را اخذ کند و در قبال پرداخت فدیه به مسلمان‌ها، آزاد می‌شدند. ابن‌هشام می‌گوید: «فدیه برای آزادی مشرکین چهار هزار درهم به‌ازای هر مرد بود و تا هزار درهم نیز تخفیف می‌دادند، مگر کسی که هیچ نداشت، پس پیامبر (ص) بر او منت نهاده آزادش می‌کرد». در این ارتباط پیام قرآن به اسرا این بود که «ای پیامبر به کسانی که در دست شما اسیرند بگو: اگر خدا خیری در دل‌هایتان سراغ کند بهتر از آنچه از دست دادید به شما می‌رساند و شما را می‌آمرزد، و خدا بس آمرزنده و مهربان است». 
٢- پیامبر (ص) هرچند خود درس ناخوانده بود ولی سوادآموزی امتش را مهم می‌شمرد، ازاین‌رو اعلام داشت هر مشرک اسیر که باسواد بوده و به ١٠ مسلمان خواندن‌ونوشتن بیاموزد، آزاد است. 
٣- ازجمله اسیران بدر سهیل بن عمرو بود که در دوران مکه فراوان علیه پیامبر(ص) سخنرانی می‌کرد. چون خلیفه دوم او را در بین اسیران دید، به پیامبر (ص) گفت «یا رسول‌الله اجازه بده من دو دندان نیش سهیل را در آورم تا دیگر نتواند چنان داد سخن سر دهد»؛ پیامبر (ص) در پاسخ فرمود: «من کسی را مثله نمی‌کنم، که اگر خدا بخواهد مرا هم مثله می‌کند 
هر چند پیامبرش باشم». 
٤- فردی به نام ابوعزه در جنگ بدر اسیر شد. به پیامبر (ص) گفت من دخترانی دارم که نیاز به مراقبت من دارند و پیامبر (ص) او را آزاد کرد به شرط آنکه دیگر به جنگ مسلمان‌ها نیاید. سپس هم‌افق با وقایع جنگ بدر یا پس از آن، آیات اولین سوره محمد‌(ص) در تأیید تصمیم پیامبر(ص) درباره نحوه رفتار با اسرا نازل شد که می‌فرماید: «پس چون با کافران (در جنگ) روبه‌رو شدید، گردن‌زدن‌هاست؛ تا چون بر آنها در کشتار غلبه کردید پس بندها را محکم کنید (اسیران را به بند کشید) سپس یا منت نهاده آنان را آزاد کنید یا فداء گیرید تا جنگ بارهایش را فرو نهد».اینجا