در هر شهری بزرگان خطاکاری هستند!!
وَکَذَٰلِکَ جَعَلْنَا فِی کُلِّ قَرْیَةٍ أَکَابِرَ مُجْرِمِیهَا لِیَمْکُرُوا فِیهَا ۖ وَمَا یَمْکُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمْ وَمَا یَشْعُرُونَ ﴿انعام ١٢٣)و (نیز) این گونه در هر شهر و آبادی، بزرگان گنهکاری قرار دادیم؛ (افرادی که همه گونه قدرت در اختیارشان گذاردیم؛ اما آنها سوء استفاده کرده، و راه خطا پیش گرفتند؛) و سرانجام کارشان این شد که به مکر (و فریب مردم) پرداختند؛ ولی تنها خودشان را فریب میدهند و نمیفهمند! ﴾
در هر شهر و آبادى بزرگانى طریق گناه پیش گرفتند و
با مکر و فریب و نیرنگ مردم را از راه منحرف ساختند (و
کذلک جعلنا فى کل قریة اکابر مجرمیها لیمکروا فیها)
در اینجا ازآیه فهمیده می شود بعضی از سردمداران کارهای خود را به
خدا نسبت می دهند ومی گویند این کار خدا است خدا مجری هر کاری است ،یا اینکه ما هر
کاری انجام می دهیم خواست خداست،جواب داده می شود که نسبت اینگونه افعال به خداوند به خاطر آن است
که او مسبب الاسباب و سرچشمه تمام قدرتها است و هر کس هر کارى انجام مى دهد با
استفاده از امکاناتى است که خداوند در اختیار او قرار داده واین کارها را به
اختیار خود انجام می دهنداگر چه جمعى از آن حسن استفاده و بعضى سوء استفاده مى
کنند.
جمله لیمکروا (تا مکر
و نیرنگ به کار زنند) > یعنى سرانجام نافرمانى و گناه فراوان این
شد که رهزن راه حق شدند و بندگان خدا را از راه منحرف ساختندو در پایان آیه مى
گوید: آنها جز به خودشان نیرنگ نمى زنند ولى نمى فهمند و متوجه نیستند (و ما یمکرون الا بانفسهم و ما یشعرون).
چه نیرنگ و فریبى از این بالاتر که سرمایه هاى وجود خود
اعم از فکر و هوش و ابتکار و عمر و وقت و مال خویش را در مسیرى به کار مى گیرند که
نه تنها سودى به حال آنها ندارد بلکه پشتشان را از بار مسئولیت و گناه سنگین مى سازد،
در حالى که فکر مى کنند به پیروزیهائى رسیده اند!
ضمنا
از این آیه به خوبى استفاده مى شود که مفاسد و بدبختیهائى که دامن اجتماعات را مى گیرد
از بزرگترها و سردمداران اقوام سرچشمه مى گیرد و آنها هستند که با انواع حیله و
نیرنگها راه خدا را دگرگون ساخته و چهره حق را بر مردم مى پوشانند.
وپیروی مردم هم از رهبران وبزرگان طبیعی است بلاخره (الناس علی دین ملوکهم )
منبع:تفسیر نمونه وتفسیر مجمع البیان
الله اعلم
.....................................................................گرمابی